Edebiyatımızın "ilk"leri

AÖF Ders Notları ve Özetleri
Cevapla
Kullanıcı avatarı
dyg
Doktor
Mesajlar: 389
Kayıt: 22 Oca 2012, 21:33
Konum: ∞ Araf . . .

Edebiyatımızın "ilk"leri

Mesaj gönderen dyg » 12 Şub 2012, 09:55

TÜRK EDEBİYATININ İLKLERİ
1. İlk Özel Gazete:Şinasi-Agah Efendinin 1840’ta çıkardığı Tercüman-ı Ahval
2. İlk Resmi Gazete:2.Mahmut’un 1831’de çıkardığı Takvim-i Vakayi
3. Konusu Kölelik Olan İlk Roman:Sami Paşazade Sezai’nin Sergüzeşt
4. İlk Yazılan Tiyatro:Şinasi’nin 1859’da yazdığı Şair Evlenmesi
5. İlk Psikolojik Roman:Mehmet Rauf’un Eylül
6. İlk Romantik Roman:Namık Kemal’in İntibah
7. Batılı Anlamda İlk Roman:Şemsettin Sami’nin 1872’de yazdığı Taaşşuk-ı Talat ve Fıtnat
8. İlk Çeviri Roman:Yusuf Kamil Paşa’nın 1859’da çevirdiği Telemak
9. İlk Çeviri Roman:Recaizade Ekrem’in Araba Sevdası
10. İlk Şiir Antolojisi:Ziya Paşa’nın Harabat 11. İlk İmla Kuralları:Şinasi Şair Evlenmesi’nde kullandı.
12. İlk Öykü: Ahmet Mithat Paşa’nın Letayif-i Rüvayet
13. İlk Oynanan Tiyatro:Namık Kemal’in Vatan Yahut Silistre
14. İlk Makaleyi:Şinasi Mukaddeme adıyla Tercüman-ı Ahval’ın ilk başyazısı olarak yazdı.
15. İlk Yazılı Metin:Orhun Abideleri
16. Romantizmden Realizme Geçen İlk Roman: Sami Paşazade Sezai’nin Sergüzeşt
17. İlk Yarı Resmi Gazete:Ceride-i Havadis
18. İlk Tezli Roman:Yakup Kadri’nin Yaban
19. İlk Yazar:Yollug Tigin
20. İlk Pastoral Şiir:Abdülhak Hamit Tarhan’ın Sahra
21. İlk Manzum Çeviri:Şinasi’nin Tercüme-i Manzume
22. İlk Kez Köy Gerçeğini Anlatan Roman:Nabizade Nazım’ın Kara Bibik
23. İlk Batılı Anlamda Öykü:Sami Paşazade Sezai’nin Küçük Şeyler 24. Çocuklar İçin Yazılmış İlk Şiir:Tevfik Fikret’in Şermin
25. İlk Sembolist Yazar:Cenap Şahabettin
26. İlk Fıkra Örneği:Ahmet Rasim’in Eşkal-i Zaman
27. İlk Sözlük: Kaşgarlı Mahmut'un Divan-i Lügati't Türk


Resim

I Love myself...

“Tek bildiği,
yorgun bedenini ve ruhunu dinlendirmk istediğiydi..
Sadece HUZUR'du istediği,
bir damla dahi olsa kana kana içerdi...
Huzur...Bir damla huzur... ”

Take my darkest fears and play them
Like a lullaby
.


Resim

FenerBahçe

Kullanıcı avatarı
dyg
Doktor
Mesajlar: 389
Kayıt: 22 Oca 2012, 21:33
Konum: ∞ Araf . . .

Re: Edebiyatımızın "ilk"leri

Mesaj gönderen dyg » 12 Şub 2012, 10:00

Edebiyatımızda anı (hatıra) türünün ilk örneği, Moğol
İmparatorluğumun kurucusu Babür Şah'ın (1488 - 1530)
Babûrnâme (Vekayi) adlı eseridir.
Edebiyatımızda gezi türüyle ilgili ilk eser ise Evliya Çelebi'nin (1611 - 1682) Seyahatname adlı eseridir.
Edebiyatımızda ilk fabl örneği Şeyhi (1371? - 1431?)'nın
Harnâme'si sayılabillrse de Batılı anlamda ilk fabl örneklerini
Tanzimat edebiyatı sanatçısı Şinasi yazmıştır.
İlk roman çevirisi Tanzimat döneminde, Fransızların klasik akıma
bağlı yazarı Fenelon'dan 1859'da "Telemak" adıyla yapılmıştır. Bu eseri dilimize Yusuf Kamil Paşa çevirmiştir.
Edebiyatımızda ilk roman örneği, Şemsettin Sami'nin 1872'de
yayımlanan Taaşşuk-ı Talât ve Fıtnat adlı eseridir. Bunu Ahmet
Mithat Efendi'nin 1874'te yayımlanan Hasan Mellâh adlı romanı
izler.
İlk edebi roman örneği, Namık Kemal'in İntibah ya da Sergüzeşt-i Âli Bey adlı eseridir (1876).
İlk tarihsel konulu romanımız, Namık Kemal'in Cezmi'sidir (1880). Bu
eser, konusunu Türk - Iran savaşlarından alır.
İlk köy romanımız, Nabızade Nazım'ın Karabibik adlı eseridir (1890).
İlk realist roman örneği, (Batılı anlamda) Recaizade Mahmut
Ekrem'in yazdığı Araba Sevdası'dır (1896). İlk psikolojik roman örneği, Servet-i Fünun sanatçısı Mehmet
Rauf'un Eylül'üdür (1901).
İlk modern roman örneklerini Halit Ziya Uşaklıgil yazmıştır : Mai ve
Siyah (1897), Aşk-ı Memnu (1900).
İlk tezli (bir görüşü savunan) romanımız,Nabızâde Nazım'ın
Zehra'sıdır (1896). İlk kadın romancımız, Fatma Aliye Hanım'dır. Bu sanatçının
"Muhadarat" (1892) adlı romanı, en önemli eseridir.
İlk öykü örneklerini Tanzimat sanatçısı Ahmet Mithat Efendi,
"Letaif-i Rivayat" (Söylenegelen Güzel Hikayeler) adıyla vermiştir.
Bu öyküler 1870 - 1895 arasında 25 cilt olarak basılmıştır.
Batılı anlamdaki ilk öykü örneklerini ise Samipaşazade Sezai "Küçük Şeyler" adlı eseriyle ortaya koymuştur (1892).
İlk tiyatro çevirilerini ve uyarlamalarını Tanzimat sanatçısı Ahmet
Vefik Paşa, Fransız Moliere'den yapmıştır (1869).
Sahneye konulan ilk tiyatro eseri, Namık Kemal'in "Vatan Yahut
Silistre"sidir.
Şinasi'nin edebiyatımıza getirdiği "ilk"ler şunlardır: İlk tiyatro (Batılı anlamda) eseri : Şair Evlenmesi (1859)
İlk şiir çevirileri : Racine, Lamartine, Fenelon'dan (1859)
ilk fabl çevirileri : Fransız şairi La Fontaine'den (1859)
İlk makale örneği: "Mukaddime" (Önsöz), Tercüman-ı Ahvalde
yayımlanmıştır (1860).
İlk noktalama işaretleri (1859) İlk özel gazete : Tercüman-ı Ahval'in çıkarılması 1860'ta (Agâh
Efendi'yle beraber).
İlk epik tiyatro örneği, Cumhuriyet döneminde Haldun Taner'in
yazdığı Keşanlı Ali Destanı'dır (1964).
Uyaksız ilk şiir örneğini, edebiyatımızda Abdülhak Hamit Tarhan
yazmıştır (Validem, 1913). ilk mensur şiir öreklerini Halit Ziya Uşaklıgil, "Mensur Şiirler" adlı
eseriyle vermiştir.
İlk pastoral şiir örneklerini modern Türk edebiyatında Abdülhak
Hamit Tarhan "Sahra" adlı eserinde vermiştir (1878).
İlk resmi gazete : Takvim-i Vekayi (1831)' dir.
İlk yarı resmi gazete : Ceride-i Havadis (1840)'tir. İlk dergi örneği, Münif Paşa'nın çıkardığı Mecmua-ı Fünûn'dur
(1861).
İlk mizah dergisi "Diyojen"i Teodor Kasap çıkarmıştır (1869).
İlk antoloji, Harâbat'tır (1874). Ziya Paşa bu eserinde Divan
şairlerinin şiirlerine yer vermiştir.
İlk eleştiri yazısı, "Edebiyatımız Hakkında Bazı Mülahazatı Şamildir" başlığını taşır ve Namık Kemal'e aittir (1866).
İlk eleştiri eseri; "Tahrib-i Hârâbat" (1885), Namık Kemal'indir.
Namık Kemal, bu eserinde Ziya Paşa'nın Hârâbat adlı Divan şiiri an­
tolojisinde savunduğu düşünceleri eleştirir.
Batılı anlamda ilk günlük; "Seyahat Jurnali" (1897)'dir. Bu eserin
yazarı Direktör Âli Bey'dir. Divan şiirinin ilk şairi ve kurucusu Hoca Dehhani (13. yy)
Resim

I Love myself...

“Tek bildiği,
yorgun bedenini ve ruhunu dinlendirmk istediğiydi..
Sadece HUZUR'du istediği,
bir damla dahi olsa kana kana içerdi...
Huzur...Bir damla huzur... ”

Take my darkest fears and play them
Like a lullaby
.


Resim

FenerBahçe

Cevapla

“Ders Notları” sayfasına dön